Innowacyjne rozwiązania są niezbędne do rozwoju działalności. Odgrywają kluczową rolę m.in. w medycynie czy technologii, dlatego inwestuje się w nie duże pieniądze. Nowe rozwiązania z czasem stają się coraz powszechniejsze i pozwalają radzić sobie z kolejnymi wyzwaniami. Zazwyczaj opracowywaniem takich nowoczesnych koncepcji zajmują się pracownicy działu R&D („research and development”). Dział ten istnieje nie tylko w wymienionych branżach, ale również m.in. w marketingu. Czy warto zainwestować w badania i rozwój? Dowiedz się więcej o R&D.
R&D – co oznacza?
R&D to skrótowiec od „research and development”, czyli badania i rozwój. To zazwyczaj w tym dziale powstają innowacyjne pomysły. W kontekście biznesowym to działalność, którą podejmują firmy, aby opracować nowe produkty, usługi, procesy lub ulepszyć te, które już istnieją. Tworzeniu R&D towarzyszy ryzyko, gdyż nie ma pewności, czy podejmowane inicjatywy przyniosą efekt i czy w ogóle możliwe jest osiągnięcie założeń. Przykładem są badania nad skutecznymi lekami na choroby, z którymi ludzkość sobie jeszcze nie radzi.
Prace badawczo-rozwojowe są niezbędne dla firm, które chcą się rozwijać i utrzymywać na rynku lub budować przewagę konkurencyjną. Dzięki nim ulepszają swoją ofertę, mają klientów i osiągają oczekiwane wyniki.
Działy R&D potrzebne są nie tylko w tak wymagających i ważnych społecznie branżach jak medycyna, ale również w marketingu, w przypadku którego prace badawczo-rozwojowe opierają się głównie na tworzeniu narzędzi, które automatyzują procesy, powodują, że działania są skuteczniejsze. Ile na R&D wydają największe firmy? Poniższe dane pochodzą z 2022 roku.
R&D w Polsce
A jak kwestie badawczo-rozwojowe wyglądają w Polsce? Jak informuje Grupa Polskiego Funduszu Rozwoju, w 2020 roku przeznaczono na nie w Polsce ponad 7,3 mld euro. To oznacza wynik o 3,4% większy niż rok wcześniej i o ponad 540% lepszy niż w roku dołączenia do UE. Polsce jednak daleko do krajów, które najwięcej inwestują w takie działania. We wspomnianym roku Niemcy wydały na ten cel ponad 105 mld euro. Kraje takie jak Szwecja, Belgia czy Austria na R&D przekazują ponad 3% PKB. W Polsce w 2020 roku było to 1,4%. Czy takie badania i prace rozwojowe to dobry kierunek w każdej działalności?
Czy prace badawczo-rozwojowe sprawdzą się w każdej firmie?
Takie działania mogą Ci się kojarzyć z laboratoriami, odkrywaniem przełomowych technologii, zastosowaniem zaawansowanej aparatury naukowej. Wielu przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że proces badawczo-rozwojowy ma zastosowanie w ich działalności. Innowacje pomagają wprowadzić korzystne zmiany. Nowe koncepcje pozwalają zwiększyć produkcję przy takich samych nakładach, pozwalają poprawić wydajność i doprowadzić docelowo do wzrostu gospodarczego.
Poniżej znajduje się grafika, która przedstawia procent globalnych wydatków na badania i prace rozwojowe w 2021 r. w poszczególnych rodzajach działalności. Najwięcej – 19,5% – wydawano w branży oprogramowania i internetu. Drugą pozycję zajęły inne branże, kolejną związane ze zdrowiem (16,8%), a następne chemikalia i sprzęt.
Twojej działalności nie ma wśród wyżej wymienionych? To nie oznacza, że prace rozwojowe i badania nie są dla Ciebie. Z pewnością można znaleźć rozwiązania, dzięki którym usprawnisz funkcjonowanie firmy. Specjaliści mogą testować usprawnienia, metody zwiększające bezpieczeństwo, nowe techniki realizacji projektów i nie tylko.
Oczywiście R&D wymaga środków. Możesz pozyskać je z funduszy unijnych. Obserwuj pojawiające się opcje dofinansowania, aby nie przegapić końca naboru wniosków.
Research & Development – budować własny zespół czy zlecić prace zewnętrznej firmie?
Przedsiębiorcy praktykują różne rozwiązania. Jedni powierzają badania i prace rozwojowe zewnętrznym podmiotom, a inni budują dział R&D samodzielnie. Oba sposoby mają wady i zalety. Który jest lepszy?
Coraz więcej firm decyduje się organizować dział odpowiedzialny za badania i prace rozwojowe. Co jakiś czas pojawiają się informacje o inwestycjach w centra badań. W Polsce zapowiedzieli je lub już realizują IAV (branża automotive – do 2025 roku zatrudni nawet 1000 osób), Viessman, Safran Group (silniki lotnicze), Dell i Netflix.
Korzystanie z usług zewnętrznego R&D to dobry pomysł m.in. dla firmy, która chce zlecić określone badania. Jeśli to prace rozwojowe związane tylko z daną koncepcją, realizowane czasowo, a nie ciągle, nie trzeba budować własnego działu R&D i zatrudniać specjalistów. Zewnętrznej firmie płaci się za wykonanie określonych zadań. To optymalny wybór pod względem ekonomicznym. Do takiej firmy należy np. projektowanie rozwiązań, które usprawnią proces produkcyjny. Dzięki temu możesz skupić się na kluczowych celach prowadzenia działalności. Za opracowanie wdrożeń odpowiada zewnętrzny zespół, który ma do tego odpowiednie zasoby – narzędzia i specjalistów.
Zatrudnienie firmy do takich realizacji wiąże się również z ryzykiem. Przede wszystkim nie będziesz mieć kontroli nad przebiegiem procesu – w odróżnieniu od sytuacji, gdy za prace rozwojowe i badania odpowiadałby wewnętrzny dział R&D. Mogą pojawić się problemy z komunikacją, wątpliwości co do jakości usługi, nieoczekiwane koszty. Jeżeli ostatecznie plan nie zostanie zrealizowany, stracisz czas i pieniądze. Poza tym chodzi jeszcze o bezpieczeństwo danych – dodatkowy podmiot, który ma do nich dostęp, to dodatkowe ryzyko.
Dlatego wybór zewnętrznej firmy powinien być przemyślany. Stawiaj wyłącznie na polecanych wykonawców, najlepiej na podstawie rekomendacji przedsiębiorców, których znasz osobiście.
Czy wewnętrzny dział R&D to optymalne rozwiązanie? W jego przypadku sam wybierasz, kto będzie odpowiedzialny za badania, znajdujesz fachowców, którzy będą wykonywać poszczególne zadania. Możesz na bieżąco doglądać prace, analizować postępy, ewentualnie zatrudnić nowego specjalistę na miejsce tego, który nie wywiązuje się ze swoich obowiązków.
Wewnętrzny dział oznacza jednak ponoszenie kosztów zatrudnienia pracowników. Jeśli chcesz mieć kontrolę nad inicjatywami R&D, musisz temu poświęcać czas, co oznacza, że możesz go mieć za mało, by skoncentrować się na innych ważnych kwestiach związanych z działalnością. Nie jest pewne, czy od razu znajdziesz odpowiednie osoby odpowiedzialne za badania. Być może trafisz na takie, które znakomicie zaprezentują się podczas rozmowy, ale nie będzie się to przekładać na zaangażowanie w pracy.
Nie ma idealnego rozwiązania. Jedno i drugie wymaga przygotowania, aby zmniejszyć ryzyko niepowodzenia.
Jak weryfikować działania zespołu R&D?
Bez względu na to, na jakiej zasadzie funkcjonuje R&D, Twoim celem jest rozwój. Nie chodzi jednak wyłącznie o generowanie innowacji. Musisz oceniać także ich efektywność. Zrobisz to za pomocą przeróżnych narzędzi i metod, dzięki którym określisz wpływ badań na postępy firmy. Jak to zrobić? Możesz przeprowadzić:
- analizę satysfakcji klienta,
- testy pilotażowe,
- analizę zwrotu z inwestycji,
- ocenę jakości nowo opracowanych rozwiązań,
- analizę adaptacji rynkowej.
Na bieżąco monitoruj rozwój, oceniaj badania i wpływ poszczególnych wdrożeń na działalność. Takie odpowiedzialne podejście zwiększy szanse na to, że bezpieczeństwo pracowników wzrośnie, poprawi się efektywność firmy, będzie można stworzyć lepszy produkt lub osiągnąć inne cele.
